Zgjedhjet e fundit në Kosovë kanë nxjerrë në pah një fenomen shqetësues: një mospërputhje e madhe midis votave të diasporës të dërguara me post dhe atyre të hedhura në ambasada e konsullata. Kjo ngrit dyshime serioze për një manipulim të mundshëm të procesit zgjedhor, veçanërisht në favor të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK).
Mospërputhjet Alarmante
Duke krahasuar rezultatet e votave të diasporës me post me ato të votuara në konsullata, shihet një diferencë ekstreme. Në vendvotimet nëpër konsullata, LDK ka marrë rreth 7.5% të votave, ndërsa në votimin me post ka arritur deri në katër herë më shumë në disa komuna. Për shembull:
• LDK në Drenas – 3.07% (brenda Kosovës) / 31.94% (në diasporën me post)
• LDK në Mitrovicë – 6.38% (brenda Kosovës) / 24.81% (në diasporën me post)
• LDK në Kaçanik – 8.27% (brenda Kosovës) / 26.43% (në diasporën me post)
• LDK në Gjakovë – 16.47% (brenda Kosovës) / 31.76% (në diasporën me post)
Kjo mospërputhje është e pazakontë dhe tregon për një anomali të madhe që duhet të hetohet.
Dyshimet për Manipulim
Ekzistojnë disa skenarë që mund të shpjegojnë këtë situatë:
1. Ndërhyrje në procesin e numërimit të votave
• A janë regjistruar të gjitha votat në mënyrë të drejtë dhe të paanshme?
• A ka pasur ndërhyrje në numërim për të favorizuar një parti të caktuar?
2. Përdorimi i listave të rreme ose votuesve fiktivë
• A janë krahasuar listat e votuesve për të siguruar që nuk ka pasur votim të dyfishtë?
• A ka pasur votues të paidentifikuar që kanë dërguar vota në mënyrë të organizuar?
3. Ndikimi i punëtorëve të postave
• A kanë pasur ndikim punonjësit e postave në këtë proces?
• A ka pasur raste kur vota të caktuara janë përzgjedhur ose manipuluar në mënyrë sistematike?
Dëmtimi i Partive të Tjera
Nëse ka pasur manipulim, atëherë partia më e dëmtuar duket se është Lëvizja Vetëvendosje (VV), e cila tradicionalisht ka pasur një mbështetje të madhe në diasporë. Por edhe partitë e tjera mund të jenë prekur nga ky proces, duke krijuar një terren të pabarabartë elektoral.
Fakti që në konsullata, ku procesi është më i kontrolluar, LDK ka pasur vetëm 7.5% të votave, ndërsa në diasporën me post kjo përqindje rritet ndjeshëm, tregon për një skenar ku votat e dërguara me post mund të jenë manipuluar.
Çfarë Duhet të Ndodhë Tani?
Për të ruajtur integritetin e zgjedhjeve dhe besimin e qytetarëve në procesin demokratik, është e domosdoshme që institucionet përkatëse të ndërmarrin hapa të menjëhershëm:
1. Hetim i thelluar nga KQZ dhe Prokuroria
• Duhet një auditim i plotë i votave të diasporës me post për të parë nëse ka pasur ndërhyrje në procesin e numërimit.
• Hetimi duhet të përfshijë edhe mënyrën se si janë dërguar, pranuar dhe regjistruar votat.
2. Krahasimi i listave të votuesve
• Duhet të verifikohet nëse të njëjtët votues kanë votuar dy herë (në konsullata dhe me post).
• A ka vota të dërguara nga persona që nuk ekzistojnë ose që nuk kanë pasaportë kosovare valide?
3. Publikimi i plotë i të dhënave nga KQZ
• Të bëhet publik çdo detaj mbi numërimin e votave dhe listën e votuesve për të qartësuar çdo dyshim.
4. Përfshirja e organizatave ndërkombëtare
• Monitoruesit ndërkombëtarë duhet të jenë të përfshirë në këtë hetim për të siguruar një proces të paanshëm.
Konkluzioni
Nëse vërtetohet që ka pasur manipulim të votave të diasporës, ky nuk është vetëm një skandal politik, por një kërcënim serioz për demokracinë në Kosovë. Procesi zgjedhor duhet të jetë transparent dhe i ndershëm, përndryshe legjitimiteti i institucioneve të dalura nga këto zgjedhje vihet në pikëpyetje. Institucionet përgjegjëse duhet të veprojnë me urgjencë për të garantuar se vullneti i qytetarëve nuk është deformuar nga ndërhyrje të jashtme apo skema të organizuara për të manipuluar rezultatin.
Nëse një manipulim i tillë nuk hetohet dhe nuk ndëshkohet, atëherë rrezikojmë që praktika të tilla të përsëriten edhe në zgjedhjet e ardhshme, duke dëmtuar seriozisht procesin demokratik në vend.