Vini RE ….!
“Qytetrimi Sumerian(Shumerian): një arritje e madhe për kohën kush e ndihmoj”?
Nga Cikli: “A duhet të rishkruhet Historia”?

_______
Në studimin e meparshëm të këtij cikli kemi thënë se qendrat arkeologjike të Gobekli Tepes dhe Karahan Tepe (në Turqinë e sotme), dolen në përfundimin se ato site arkiolgjike ishin të krijuar 12 mijë vjet më parë dhe se popujt që i kishin nderuar ato mund të jenë përhapur në Ballkan dhe drejt Mesapotanisë dhe rajoneve të tjera…Ka shumë mundësi që qytetime të avancuara si ai i Atlantidës pas permbytjes në Oqean të ketë patur të mbijetuar që e kanë filluar jeten nga e para…dhe ato të kenë krijuar qytetimet e kohës historike…që njohim sot perfshi dhe qytetërimet në Amerikën qendrore, Egjypt,Mesapotami dhe Sumeri, Indi etj.Për këtë për ate sumerian po flasim në këtë cikël shkrimesh.Qytetrimi Sumer dihet tashmë se ishte një nga qytetrimet më të zhvilluara për kohën, dhe se shumë shkenca të koheve moderne i kanë bazat pikërisht atje edhe pse rrallë pranohen zyrtarisht !
***
______
Sumerët ishin padyshim një nga qytetërimet më të rëndësishme të njerëzimit…
Këto janë vetëm disa nga gjërat që Sumerët shpikën…
1. Gjuhen e shkruar
2. Rrotën
3. Sistemet e ujitjes
4. Bujqësinë e avancuar
5. Matematikën
6. Kalendari hënor
7. Vendosjen urbane
8. Ziguratet
9. Kodet e regjistrimit
10. Letërsinë
11. Teknologjia e lundrimit
12. Fabrikat e tullave
13. Metalurgjinë
14. Birrën
15. Sistemet e kontabilitetit
16. Shkollat (Edubbas)
17. Burokracinë qeveritare (administratën).
18. Arkitekturen monumentale
19. Astronominë
20. Muzikën dhe instrumentat muzikorë.
***
Sumerianët tashmë kishin harta të detajuara të sistemit tonë diellor mbi 5,000 vjet më parë. Muralet antike dhe tabletat sumeriane tregojnë se ato posedonin njohuri astronomike mijëra vjet më parë. Njëri prej tyre duket se përfaqëson planetët e sistemit diellor dhe një yll të madh në qendër. Ata madje vizatuan saktë orbitën dhe pozicionet e planetëve.
***
Edhe sot nuk mund ta kuptojmë se si kanë pasur njohuri kaq të thella për astronominë mijëra vjet më parë.
Nga i marrnin këto informacione? Si mund të kenë njohuri kaq të avancuara hapësinore?
Është e mundur që ky qytetërim i lashtë të mos ishte i paprekur, por njohuritë e tyre shkuan shumë përtej kuptimit tonë aktual për ta.
Po shkollat nuk na mësojnë për to? Pse?
A është sepse ata duhet të na tregojnë për Anunnaki?
***
Sumerët besonin në “Anunnaki”, një grup qeniesh, (më vonë adhuroheshin si perëndi) që erdhën nga yjet 450,000 vjet më parë për të krijuar dhe sunduar njerëzimin. Përkthimet e 35,000 tabletave të argjilës të gjetura deri më sot në Keilshrift raportojnë jetën e përditshme, tregtinë, ligjet dhe mitet dhe legjendat e Sumerëve.
***
“Epika e Gilgameshit” përshkruan Anunnaki si qenie hyjnore që erdhën në Tokë nga planeti Nibiru. Në epikën “Atrahasis”, raportohet për një përmbysje të madhe zemërimi të gjeneruar nga Anunnaki (Enlil). Babilonase “Enuma Elish” tregon një histori krijimi në të cilën Anunnaki dhe mbreti i tyre “Marduk” krijuan botën dhe vendosën rendin qiellor.
***
Anunnakët konsiderohen të jenë arkitektët e Zigguratëve të Sumerëve, Asirianëve dhe Babilonasve, piramidave që mund të gjenden pothuajse konstruktive në të gjithë botën, nga Amerika Jugore dhe Qendrore deri në Afrikë deri në Azinë Lindore.
***
Lehtësimet në këto piramida dhe struktura të tjera janë të ngjashme në përshkrimin e perëndive si dhe në të gjithë botën. Erich von Däniken i quan ata “astronautë parahistorikë”.
***
Por jo vetëm sumerët flasin për qenie jashtëtokësore:
1.Mitologjia egjiptiane
Në mitologjinë egjiptiane, perënditë shpesh përshkruheshin si qenie qiellore me njohuri të përparuara dhe teknologji të përparuar. Zoti Ra, për shembull, supozohet të udhëtojë nëpër qiell në anijen e tij diellore, të cilën disa e interpretojnë si një anije kozmike.
Zacharia Sitchin (përkthyese dhe interpretuese e tabletave të argjilës sumeriane) interpreton perënditë dhe faraonët egjiptianë si Anunnaki dhe pasardhësit e tyre.
***
2. Mitologjia hindu (Vimana).Në mitologjinë hindu, Vimana është një mjet fluturues i përshkruar në tekstet antike si Rigveda dhe Mahabharata. Disa interpretime sugjerojnë se këta avionë kontrolloheshin nga qenie nga planetë të tjerë ose mbretëri qiellore.
***
3. Në disa kultura afrikane, ka histori të krijesave nga qielli ose vizitorëve qiellorë:
Shembull: Mitologjia e Dogonit (Mali)
Populli Dogon ka një traditë të lashtë orale që përshkruan ardhjen e qenieve nga ylli Sirius, të cilin e quanin “Sigi Tolo. ”
***
4.Në Amerikën Jugore dhe Qendrore, Inkas, Aztekët, Olmecët dhe Maya adhuronin perënditë (një zot diellor), të cilët kanë shumë ngjashmëri me botën egjiptiane të perëndive.
***
Në mbarë botën, mitet dhe legjendat janë të ngjashme në lidhje me ndikimin e qenieve jashtëtokësore dhe krijimin e botës dhe njeriut. Këto histori kanë dalë nga fe të ndryshme në të cilat u adoptuan mitet dhe legjendat e Anunnaki. interpretoheshin për qëllimet e tyre.
***
“Besëlidhja e Vjetër” është e mbushur me krahasime dhe interpretime të tabletave të argjilës sumeriane. Kopshti i Edenit (Eridu), Adami (Adamu), përmbytja dhe Noah (Atrahasis dhe Ziusudra, biri i mbretit Anunnaki Enki). Disa fanatik fetarë madje i shohin mbretërit e parë Anunnaki në tokë, gjysmë vëllezërit Enlil (mbret në luginën e dy rrymës) dhe Enki (mbret në Afrikën e Veriut dhe Egjiptin) si YHWEH dhe Lucifer!
_____
Info:@[Anunnaki-Klaus-Deter-Ulrich-f-b-09/01/2025]
_____
Për këto shpikje pyeten IA
dhe ajo na dha këtë pergjigje:
____
Informacioni mbi shpikjet dhe arritjet e Sumerëve është një temë e mirëstudiuar dhe e dokumentuar nga shkencëtarët, por disa prej këtyre përcaktimeve kërkojnë saktësime historike dhe kontekst për të kuptuar saktësinë e tyre. Ja një analizë e secilës pikë:
Sumerët krijuan sistemin më të hershëm me letersise të plotë nga sisemet shkrimet të njohura siç ishte shkrimin kuneiform.
Shpikja e rrotës i atribuohet Sumerëve për transport dhe qerret.
Ata zhvilluan teknologji për ujitjen, si kanalet dhe argjinaturat.
Sumerët përmirësuan teknikat bujqësore duke përdorur vegla dhe sisteme ujitjeje.
Përdorën sisteme numerike bazuar në bazën 60 dhe zhvilluan koncepte gjeometrike.
Përdorën një kalendar të bazuar te ciklet hënore.
Qyteti i Urukut konsiderohet një nga qytetet e para në botë.
Strukturat monumentale fetare (ziguratet) ishin të përhapura.
Shkrimi Kuneiform përdorej për regjistrime ekonomike dhe tregtare.
Epopeja e Gilgameshit është një nga veprat më të hershme të letërsisë botërore.
Kishin mjete ujore dhe anije për transport.
Përdorën tulla balte për ndërtim.
Përdorën bakrin dhe më vonë bronzin.
Ka dëshmi të hershme të fermentimit të birrës.
Zhvilluan regjistrime për tregti dhe taksa. Kishin institucione për mësimin e shkrimit kuneiform.
Krijuan sisteme administrative komplekse.
Ziguratet dhe tempujt tregojnë arkitekturën e tyre madhështore.
Përdorën yjet për kalendarë dhe parashikime.
Ka dëshmi për përdorimin e lirës dhe instrumente të tjera muzikore.
***
Pra,Shumica e këtyre shpikjeve janë të vërteta dhe të mbështetura nga arkeologjia dhe studimet historike. Megjithatë, për disa aspekte si muzika dhe astronomia, kontributet e tyre janë ndër më të hershmit, por jo domosdoshmërisht përfaqësojnë shpikjen fillestare.
***
Shpikja e muzikës dhe astronomisë nuk mund t’i atribuohet një qytetërimi të vetëm për shkak të natyrës së përhapur të këtyre praktikave në kultura të ndryshme.
***
MUZIKA
Muzika është një formë arti që daton shumë më herët se civilizimet e njohura historike. Instrumenti më i vjetër muzikor i zbuluar është fyelli i bërë nga kocka, i gjetur në një shpellë në Gjermani, që daton rreth 40,000 vjet më parë.
Në kulturat mesopotamike, përfshirë Sumerët, ka dëshmi për përdorimin e lirës dhe harpës. Këto ishin ndër instrumentet më të hershme të njohura në regjistrimet historike të shkruara.
Muzika është një pjesë universale e përvojës njerëzore, dhe praktikat muzikore u zhvilluan në mënyrë të pavarur në shumë kultura të lashta.
***
ASTRONOMIA!
Observimi i yjeve dhe lëvizjeve planetare filloi shumë herët. Astronomia e organizuar, si disiplinë shkencore, ka rrënjë të thella në Mesopotami, veçanërisht me Babilonasit dhe Sumerët.
Babilonasit zhvilluan sisteme të ndërlikuara për parashikimin e eklipseve dhe kalendarë astronomikë që ndikuan te Grekët e lashtë dhe më pas te Romakët.
Monumente si Stonehenge (rreth 3000 p.e.s.) tregojnë përdorimin e strukturave për qëllime astronomike para zhvillimit të qytetërimeve të shkruara.Ndërsa Sumerët dhe Babilonasit dhanë kontribute të mëdha në zhvillimin e astronomisë si shkencë, observimi i qiellit është një praktikë universale që daton shumë më parë se shkrimet dhe qytetërimet e organizuara.
***
BUJQËSIA !
Bujqësia është një nga zhvillimet më të rëndësishme në historinë njerëzore dhe nuk ka një shpikës të vetëm apo një vend të vetëm ku filloi. Ajo u zhvillua në mënyrë të pavarur në rajone të ndryshme të botës gjatë periudhës së Neolitit, rreth 10,000 deri 12,000 vjet më parë.
Rajonet kryesore të zhvillimit të bujqësisë
1).Në gjysmëhënën pjellore (Mesopotamia, sot përfshin Irakun, Sirinë dhe pjesë të Turqisë):
Nga bimët kryesore: gruri dhe elbi; nga kafshët e para të zbutura: delet, dhitë dhe lopët.
***
2).Në Kinë,nga bimët: orizi në jug dhe meli në veri; nga kafshët derrat dhe pulat.
***
3).Në Amerikën qëndrore : (Meksika e sotme),nga bimët:
misri, fasulja dhe specat.
***
4).Në Andet e Amerikës së Jugut:patatja dhe quinoa.Nga kafshët : llamat dhe alpakët.
***
5).Në Afrikë,nga bimët: sorgumi dhe milet (një lloj drithi);nga kafshët: bagëtitë e zbutura për qumësht dhe mish.
***
6). Pra, bujqësia nuk u shpik në një vend të vetëm, por përkundrazi u zhvillua në mënyrë të pavarur në disa pjesë të botës. Gjysmëhëna pjellore është shpesh konsideruar si vendi më i hershëm, rreth 10,000 p.e.s., ku njerëzit filluan të kultivojnë drithëra dhe të zbusin kafshë. Kjo periudhë shënoi kalimin nga jeta nomade në jetën e qëndrueshme bujqësore, e cila më pas përhapi teknologjitë dhe njohuritë bujqësore në pjesë të tjera të botës.
***
RROTA !
Rrota është një nga shpikjet më të rëndësishme të njerëzimit.Rrota më e hershme e njohur daton rreth 3500 p.e.s. në Mesopotami, konkretisht në rajonin e sotëm të Irakut.
Qytetërimi sumerian është shpesh i lidhur me shpikjen e rrotës. Provat më të hershme për një rrotë përdorur në transport (si pjesë e një qerre) janë gjetur në qytetin sumerian të Uruk, rreth vitit 3500 p.e.s..
Rrota fillimisht u përdor për qerre për qeramikë në punishtet e enëve dhe më vonë për transportin e mallrave dhe njerëzve.
Rrota më e vjetër fizike e zbuluar deri më sot në Europën Lindore është rrota e Ljubljanës, gjetur pranë një fshati në Slloveni, e cila daton rreth 3150 p.e.s.. Ajo ishte prej druri dhe përdorej për një karrocë primitive.
***
Rrota për qeramikë (rreth 4000 p.e.s.): Përdorej në industrinë e qeramikës.Rrota për transport (rreth 3500 p.e.s.),E përdorur në qerre me dy ose katër rrota.Përdorimi i një boshti të integruar ishte një përparim i madh në transport.
Shpikja e rrotës i atribuohet qytetërimit të hershëm të Sumerëve në Mesopotami, dhe ajo u përhap më vonë në pjesë të tjera të botës. Rrota e Ljubljanës është prova fizike më e vjetër e ruajtur deri më sot.(IA).
_______
Info:@[Anunnaki-Klaus-Deter-Ulrich-f-b-09/01/2025] e IA.
_______
Shenim: Të nderuar lexues mund t’a komentoni e përhapni pa problem natyrisht duke ruajtur etiken dhe të drejtën e autorit!
***
E pyetem IA nëse ka ndonjë teori alternative që tregon se dikush e ndihmoj këtë qytetrim që të avanconte në zhvillim…por edhe pse këmbngulët për një
Zhvillim natyral pa ndërhyrje duke i quajtur teorinë spekullative ajo dha disa shpjegime si më poshtë vijojnë:
***
Po, disa teori dhe spekulime kanë dalë në lidhje me ndihmën që mund të kenë marrë Sumerianët për të arritur shkallën e lartë të zhvillimit të tyre. Ndërsa shumica e studiuesve mbështeten në shpjegime natyrore dhe historike për përparimet e tyre, disa teori alternative sugjerojnë ndërhyrje të jashtme ose ndikime të pazakonta. Ja disa nga teoritë më të njohura:
Teoria e Ndërhyrjes Jashtëtokësore
Kjo është një nga teoritë më të popullarizuara jashtë kornizave tradicionale shkencore. Ajo argumenton se:
Sumerianët mund të kenë marrë njohuri dhe teknologji nga qenie jashtëtokësore, shpesh të identifikuara si “Anunnaki,” një grup hyjnor në mitologjinë sumeriane.
Sipas kësaj teorie, Anunnaki erdhën nga një planet i quajtur Nibiru (sipas spekulimeve të autorëve si Zecharia Sitchin) dhe ndihmuan në krijimin e qytetërimit të parë të përparuar.
Kjo teori interpreton tekstet mitologjike, si Epopeja e Krijimit Enuma Elish dhe përshkrimet e Anunnakëve, si dëshmi të kontakteve me inteligjencë të përparuar. Kjo teori nuk mbështetet nga prova shkencore dhe është konsideruar spekulative nga arkeologët dhe historianët kryesorë.
***
Teoria e Ndikimit të një Qytetërimi më të Hershëm
Disa studiues sugjerojnë se Sumerianët mund të kenë marrë ndikime ose njohuri nga një qytetërim më i hershëm dhe i humbur, i cili mund të ketë ekzistuar para epokës së njohur historike.Kjo teori shpesh lidhet me legjendën e Atlantidës ose qytetërime të tjera të përmendura në mite të ndryshme.
Nuk ka prova të forta arkeologjike për ekzistencën e një qytetërimi të tillë të humbur.
***
Ndikimi i Migrimeve dhe Tregtisë
Një teori më tradicionale sugjeron se Sumerianët përfituan nga migrimet dhe shkëmbimet kulturore me popuj të tjerë të rajonit, përfshirë Elamitët dhe popuj të tjerë të Lindjes së Afërt. Teknologjitë dhe idetë mund të jenë përhapur në mënyrë graduale. Kjo teori mbështetet nga prova arkeologjike të tregtisë dhe kontakteve ndërkulturore.
***
Pra, shkenca tradicionale i atribuon zhvillimin e Sumerianëve përparimeve natyrore, inovacioneve teknologjike dhe organizimit shoqëror, ndërsa teoritë alternative mbeten të diskutueshme dhe nuk janë të provuara. Ndërkohë që këto teori janë interesante për spekulime, dëshmitë historike dhe arkeologjike mbeten burimi më i besueshëm për të kuptuar civilizimin sumerian.
_______
Info:@[Anunnaki-Klaus-Deter-Ulrich-f-b-09/01/2025] e IA.
_______
PERFUNDIM K.M:
Të nderuar lexues: përfundimi është i qartë:
Shkenca zyrtare të gjithë këta arritje ja atribuon zhvillimit kulturor pa ndërhyrje nga jashtë.
Teoritë për ndihme jashtoksore i trajton si spekullime me argumentin se nuk ka prova arkeologjike
Por provat letrare gjënden në Tavoletat argjilës të përkthyera nga Sitchini por shkenca zyrtare nuk do t’i njohin si gjithnjë kështu bëjnë pasi i bijen poshtë teoritë e tyre që kanë rreth 2 shekuj që trumbetojnë me të madhë…Asnjë gjë alternative nuk duan të pranojnë edhe pse ka shumë artefakte që ato i quajnë “objekte jashtë kohë”…Megjithatë e verteta mund të fshihet për disa kohë por jo për gjithmonë…!
______
Shenim: Të nderuar lexues mund t’a komentoni e përhapni pa problem natyrisht duke ruajtur etiken dhe të drejtën e autorit!
______
Kol Marku – Itali
15.01.2025