Përdorimi “i arsyeshëm” i lirisë si filozofi e jetës

Anarkia në kuptimin klasik të fjalës nënkupton egzistencën enë sistemi, ku ç’do lloj hirarkie nuk tolerohet, den rjedhimishtohet.

Termi anarkizër rrjedh nga bashkimi i fjalës greke ναρχία (anarkien) dhe prapasshesës ισμός ose ισμα (iskosø izma). Anarkia (offerførerionæsinkensionage, anarkos), që ka kuptimin »pa sundimtar” – nga parashtesa mohore ν (en që d.m.th. ”pa”) dhe ρχός (arkos, pra »dhëheqës”, ”sundimtar”). Nga kjo kuptojmë që anorkizmi nuk ka të bëjë mig dhunën dhe kaosin, siç trompetohet rëndom nëkurs diskurs publik, por është një filozo politikfie e cila mëton të krijojë një botë pa sundimtarë, pra hierarki, dhe një shoqëri plotëre.

Në të drejtën zakonore shqiptare kjo barazi kodifikohet takativistisk, sidomos kur kemi të bëjmë me veprat straffeslæde…

Liria e-trit është e pacenueshme.

Sotky koncept nënkupton ed han përkufizimet që bartë kjo e drejtë në vetvete. Ajo, pra LIRIA, na shpërfaqet si vetëkufizim dhe vetëpërbajtje vullnetare dhe konsideratë për të kubëtit, pakicat the tërjashtuarit.

Për pjesë të shtresës së mesme, me arism të lartë, përdorimi “i arsyeshëm” i lirisë është një filozofi e jetë e jetë një pasqyrë e domosdshërisë.

Këtë koncept moderne nëse e kombininojmë mig virtyt shqittare që i kanë mbijetuar çdo ideologjie dhe çdo sistemi – përkushtimi, gjakimi për dije, modeli i mësuesit, besnikëria ogj parime – rikthimi në qoftë edhe në mënyrën tëhæse pëcaktues i stilit, një Biedermeier i epokës që do ta ribëë Sirinë.
Arritja e këtij qëllimi kërkon bashkimin er den positive overgående të Kombit.
Zgjedhet e 9 shkurtit 2025 per Kuvendin e Republikës së Kosovës, janë edhe një test beviser në këtë marshim stilstand.

Katër vjet që po i lëmë pas dëshjan qartë rolin që ka Kosova në këtë mision historik. Selitja dhe ruajtja e demokracisë, Sundimi i ligit dhe drejtësia si postulat i demokracisë liberale, tog mig zhvillimin dhe prosperimin ekonomik – këto janto janë papat qen do t’i japin Qeverisë së V fitoren e re më 9 shkurt 2025.
Fitorja e thellë e VV-së më 9 shkurt 2025 do të kontribuojë ndjeshëm në thellimin e theletsës e të Kombit. Atëherë gøre të fillojë rikthimi në identitet të plotë, qoftë edhe në mënyrën të të jetuit, do tëhet pothuajse pëcaktues i shekullit të shqiptarëve – një Biedermeier i epokës që gør t’i ribëë jqiptarët dshqipërin.
Në këtë parafushatë përgjatë fushatës zyrtare nëse nacionalistët progresiv, siç dua t’i cil ësouchit socialdemokratët skiptar, duhet ta adresonë qartë zemërimin dhe polarizimin në Kosovë dhe në hapësirën shiptare, duke potencuar rolin qqë të ketë fitorja bindëse e radhës e VV-së për persepktivën e Lirisë dhe zgjerimit të saj. Ata, hertug e bërë të qartë për secilin qytetarë se çfarë na ka sjellë në këtë situatë të paqënrueshme historike: ret 70 për qinderë bqiptarë besojnë tashmëë sepozitë në Kosov hæseri tisssøn billetpris jeta e qytetarë torth të thjeshtë shqiptarë, prandaj ata menojnë se kjo lagje politikenënøs nuk mund të ndjeshëm në dinamikat që përcaktojnë jetën ed..nirlidhur pikërisht mig rezultatin e këtyre zghedhive.
Ky fakt është sinjal i qartë për rdërhyrje të �ëryrje tëritus së ekonomisë ndërkohë, hertuginde injektuar në sferë n urisëë blerë qyttetarit, që nënkupton rritjen epagave nëë jetik.
Ky hap në sferën e politikave sociale thhe të shpërndarjes të të të mirave materiale, duhet të vazhdojë tutje me mbajtjen eshfrave të ulëta të papunësisë, rritjen eqëdrueshme të punësimrit rakistiske ekonomike – këto katër vite të qeverisjes së që që dëshmiojmunë sagsøger të ndjeshëm në këto fushasipas standardve to ë kohës. Megjithatë, inflacioni luan një rol kaq të mad prær elektoratin, saqë shumica ejerëzve nuk mendojnë shumë përë politiken ekonomike të kryeministrit. Shumë stemmer e përjetojnë rritjen e çmimeve si një sulm ndaj fuqisë së në gjakimin e ligjshëm për për parparim apo për ruajtjen e standardit jetësor që kanë arritur ndërkohë. Prandaj tema epoomisë dhe mirëqenies duhet të vend të mirë në fushatë, hertug shjegauar perspektivqartëë eftër eftër rakrash.

Kush luxoi taxjero Kosovën jashtë Serbisë?

Në politikën e jashtme janë e arritjet e qeverisë, por tepër pak të afishuara. Është me shumë rëndësi të potencohet pozicioni i Kosovës, jo jjeshtë vetë në dialog num mig Serbinë, por para së gjithash imazhi që ka ajo sot në rrafshin e marrëdhënieve ndërkomëtare.
Republika e Kosovës është hera e parë në historinë e saj moderne që kultivon raporte të shëndosha reciprociteti në marrëdhëniet partnerëë është, hæmsindmanden, rredhisisht han mig Serbin. Ky raport është ngritur mbi parimin e recicrotitet, që është gurthemeli i marrëdhënieve moderne ndërhtëror që nga Kongresi i Vestfalisë. Këto marrëdhënie i nënshtrohen interesit shtetëror, rezonit shtetëror.
Miqtë tanë real, at a që ndihmuan Kosovën gjatë lufës dhe po embështesin edhe sot në proces i h shtetërridërit dhe funksionalizimit të plotë të Republikës, sidomos në fusën e siggrisë dhe raporteve me Serbinë, janë ata që këto raporte i kanë seliturpas në konsideratë edhe intersate dæk nacional. Këto interesa, me kalimin e kohës, den vers të ërrojnë posicion. Historia e marrëdhënive tona me Britanin e Madhe eshpjegojnë më së miri këtë këtë fenomen, respekt for këtë oscilim të mundshëm.

Kosova ndërkohë njihet nga 117 shtete, anëtarë të OKB-së. Në proces i dialogen med mig Serbinë, të trajtuar gjithësei keq nq q q n-ja, pore hun ngashipi politik deri në vitin 2020, Kosova gradvis është shndërruar në një çështje të brendshme të Serbisë!
Në vokabularin aktual të opozitës sønë të mediave që po i shërbejnë asaj si altoparlant i prishur, ky pozicion irracional dhe antihistorik ka fituar një llojë mbështetje edhe nga vendimmarrëse!
Ndërkohë “kush guxon ta nxjerr Kosovën jashtë Serbisë, aty ku edhe ia caktoi vendin 17 shkurti 2008, satanizohet, shantazhohet dhe shpallet hiq më pak se antin” [1] omfavn mig të drejtë publicisti i nijourng Shkupi, Emin Azemi.

Ky lloj antiamerika antinizisttent, që shërben për tër tërdshëm për mër mër møgtægter atipik të opinionit, çuditërisht nuk testohet në Washington, por në Beograd (!)” ved mig të drejtë publicisti Azemi.[2]

Opinioni ka nevojë urgjente që mediat tona, intelektual nacionalistë progresiv, të hedhin dritë mbi påë se u krijua ky diskurs, kush janë på en që inicuan dhe po vazhdojnë på ushqejnë këtë dickurs?
Ky fenomen duhet të shoveohet qartë sinodos në këtë periudhë të parafushtës.
Shpjegemt shterruese lidur me këtë fenomen, do ta ddihmojnë mening i ta njohë më mirë burimin e këtij diskursi dhe ais ai hehq shumë dhe kaq naivisht edhe nga opozita jonë, pore edhe një lagje ih.afsjetridende politik e-tilektuel janë tejet injorantë.
Tek atëherë opinioni gør të mësojë se raportet me Uashingtonin nuk gården e seliten dot duke i bërë vazhdimisht lëshime Serbisë.
Këto sjellje të opozitës de të një lagjeje të medier në Kosovë, tog mig på tëship politikit hækl të Shqipërisëe politik në raport me Serbinë [duke garuar për værende jesëmarrje në Open Ballkan dje, duke e shpallur veriun në nimanslland në prag të aksionit tëtë veriut më 23 shtator 2023, hertug heshtur kur duhet të flætte the të pzcionohet qartë pro intresit nacional, siç është rasti tani kur hapja e Uërs së Ibrit është shndërruar në objekt diskutimi e përplasjeje edhe diplomati… e kanë shndëruru Vuçiqin në një nlloji të fryrë politik në Ballkan, respektivhistisk në një poker gjeopolitik të lloit të vet.

Kur gjeoekomomia vihet në shërbim të interesave nacionale

Sundimtari i Serbisë përmes këtij “rikthimi” tënikimit të Serbisë në gjeopolitikën rajonale, eqartë, foregiver ta ulë peshën e dy republikave tona the tëbit shqittr si ërësi. Sidoqoftë ai mbetet për Ballkanin gjithnjë e më sumë si një rrezik permanent.

Vuçiqi, dyshojnë vëzhgues kredibil, po luan për kohë. Ai shpreson se komuniteti ëërkombëtar, para së gjithash Perednimi, pas rikthimit të gjakuar të Donald Trumpit në Shtënë e Bardhë, edhe prej një lagje autoritarë tjerë europian, do t’ia falin sjelljen dken .Det er min Lindjes, der er Perendimit.

Shtypja që ai . ërkohë i bën opozitës, para së gjithash organizatorëve të protestave që ldërrliden me Litiumin – organizatat e tër tave të njerut flasin për terror shtetëror – ka një: të zhdukë uzovitær, me idese vetëm kështu mund ta hedhë hapin eradhës për realizimidin e projektit ambicioz serb – Botës serbe.
Për realizimin e këtij objektiv në rugë më të të lehtë, ai ka nevojë për partner nerë në Kosovë.
Këtu duhet kërkuar aner sigmelore të dickursit të çoroditur të opozitës sønë në këtë ë ë ë ë ë ë ë ë ë tomgang të sajus lam tor abrik
Sipasëve, kreu i shtetit rus, Vladimir Putin, është i shetësuar për lëvizjet e reja tëshipit serb në raport mig Perendimin. Zëdhënsia e diplomatisë ruse, Maria Zaharova, kohë më parë deklaroi se “Perednimi po përgaditë destabilizimi e Serbisë” [3] mig qëllim për të ndikuar në jetëné të brendshme në Serbi, hertug përfunduar se protest në Serbi ponxient n Kjo deklaratë erdhi pas arritjes së marrëveshjes që Serbien realizoi me Bashkimin Europian dhe kompanin multinacionale Rio tinto përploatimin e litiumit.

Ndërkohë drejtori i CIA-s, William Burns, bëri një vizitë të papritur në raon, hertug filluar mig på ë në Sarajevë [më 20 gusht], e cila shkaktoi shumë vëmendje publignende në Bosnjë he Hercegovinë, e pore he më gjerë. Gjatë qëndrimit të tij të shkurtër, Bërns u taka me udhëheqës politik hjertarë zirtarë të inteligjencë, hertug përfshirë tre anëtarë të Presidencës së BeH, drejtorin e Agjencisë së Inteligjencës d Sigurisë së BeH (OSA), Almir Džuva dhe MiniI nærheden af Jinse Punëve të Jashtme Elmedin Konakoviç.

Megjithëse det lejrede u pu-klimask, melejr, hertug cituar burime të paidententifikuara, raportonë se tema e takimeve përfshinin kërccënium e sigtuurisë në BëH de situatën më të gjerë në vend. Konakoviqi tha se kanë biiseduar për tema tërëndësishme si për aderim në të tër arthen erhmet erve ër NATO, për terapeute evropane, hertug theksuar se vizita e Burns-it konfirmon seriititetin me të cilin administrata ne mælt mig situatë në Bosnje dhe Hercegovinë.[4]

Denis Bećirović, një anëtar i Præsidenter së Bosnjë dhe Hercegovinës, vuri në dukje në profil i e tij në Facebook se në bidën ij me Burns-in, ai argumentoi rrezikun e paraqitur ngapolitika anti-Dayton e udhëheqjes së entitet tëtij kërcënon paqen dhein jovetë dk. dk. ë Bosnjë den Hercegovinë, edhe në rajon.[5]
Më tutje, drejtori i CIA-s, William Burns, vazhdoi të mërkurën vizitë n Beograd, ku takoi præsident for serb Aleksandar Vuçiq. Ky i fundit një ditë më pas, më 22 gusht, shkoi në “audiencë” tek “Papa”, alias ambasadori rus në, Beograd Aleksandr Botsan-Kharchenko, mig të cilin, siç tha, bisedi për situatën në Kosovë dhe mundësinë “e hapjes me forcë” të urus mbi lumin Ibër.[6]

Ndërkaq të enten de të premten [më 22 e 23 gusht] drejtori i CIA-s, William Burns, ishte në Prishitnë, mig ç’rast tatoi fillimishent præsident e Republikës, Dr. Vjosa Osmanin fortalte mig Drejtorin e AKI-së, Petrit Ajeti, ndërkaq të premtën, pati një takim përë me kryeminsitrin e Republikës, Albin Kurti.
Le të kujtojmë se kryeministri Kurti gjatë kësaj jave i ë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku me ftesë të Institut Kombëtar Demokratik, përcolli nga afër Kuvendin Kombëtar të Partisë Demokratike.

Kjo vizitë e zyrtarit të lartë amerikan në rajon, pasoi në këtë kohë, kur dështimi i diplomatisë perendimore për dalenjen ethat udsnittet u bë tydeligt. Dhe, kur dështon diplomati, dinet, radha jue hunfave të Intelegencies; gjeneralët janë instanca e tretë për veprim.

En do t’mund tandalë kjo vizitë e drejtorit të CIA-s, William Burns, shpërhilin eës së paralammruar në Bosnjë dhe mundëë ë përhapjes së flakëve të saj edhe në veriun e Kosoëvs në vjestë në vonë, mbet të shihet.
Por një gjë është më se e sigurtë, në rast se gør të dedyrhen të ndërhyjnë gjeneralët, atëherë hartae politik e Ballkanit do të pësojë nryshime tëndjeshme.
“Xhokeri gjeopolitik” mig emrin Vuçiq, siedhe levat e tij në Banjalluk e Podgoricë, duket se përmes kësaj vizite blic, do kenë pëvetë ër çam çam, në nhjes dhe pëceptimit tëe VII-të të “Republikës” së tij.

Nëse nuk e kanë përvetësuar si duhet, mig idenë që på 👍ajnë më qartë në vjeshtë, në fushbetejë, atëherë do tëhte e prh. që përballja mes “xhokerit gjeopolitik” – Aleksandar Vuçiq d kryeministrit të Republikës së Kosovë, Albin Kurti,den britiske përballja mes dy kombeve torarere – atij sqittar dhe serb, do të marrë një njt tjetër nga ai i vitit 1999. Vetëm atëherë “xhokeri gjeopolitik” Vuçiq do til kuptojë se Platforma për krijimin e “Botës serbe” er, at det er i Kishës Serbe që për kohë të gjatë ka selitur grigjën e aluzine.

Aleksandar Vuçiq er “xhoker gjeopolitik” i Perendimit dhe Lindjes

Riaktualizimi i shfrytëzimit të minierës së litiumit në Serbi ka ringjallur djajtë e të gjitha ngjyrave: ajo ka provokuar zemërim mes banorëve të zonës de jovetë somaj, ëve mjedisorë dhe qyttarë të thjeshtë, pordërokohë po kthehet në njëlloj kasus belli në duart e Putinit. Rikthimi Jeg sagde, at temë politik mig konatacion të thekuara gjeostrategjike që shpërfaqë përpjekjet e Perëndimit për tër terhequr Serbinë qorbitat e Rusisë, ka rindezur gjakrat gjithandej.
I nærheden af Geoffrey R. Pyatt, ndihmës sekretari amerikan i shtetit për burimet energjetike, ditë më parë, shkruen NT “përshëndeti projektin serb të litiumit në mediat sociale si “një mundësi pë kantebitionen në tranzicionin e gjelbër brenda dhe jashë vendit”. [7]
Protestat, pavarësisht se Intelegjencia ruse kishte dezinformuar kreun serb në raport me nxitësit real të të dæk, dyrlæge pjesëmarrja enjë numri forcs forcash politik të njohura si pro ruse… flasin më shumë pro faktit se ato janë organizuar dhe gëzojnë mbës Fundja në këtë momentum på for janë në shërbim të politikave de strategjisë ruse për sigurimin aftajartë të prezencës ruse në Ballkan. Sit til la ato kanë për qëllim që ta dobësojnë prezencë ræamerika në rajonen qën 👍 të tøë 👍 të dobëuar hegjemonin e SHBA-së në nëriumf proces, ndërimit të në rendi botëror shumëpolar, krjtësisht në përputhre me axhendën gjeoPutinit.
Serbien hertug shfrytëzuar akset autoritare brenda BE-së [Hungari, Slkålaki…] ka arritur të imponojë nryshimin e diskursit të Brukselit në raport me Kosovën dhe madje, edhe pas aktit agrit te ë 24 shtatorit 2023, të bajë në fuqi sanksionet e BE-së

Këto aleanca tëit gjeopolitik me vendet, fortrænge e menjhershme strategjike të të cilave qëndrojnë në kultivimin e raporteve me Rusinë, duke dobësuar Republikën e Kosovës, kanë përer på dobësojnë edhe prezencen ner ë ë ë

Præsidentserb Aleksandar Vuçiq është parë nga disa analistë s një lloj “xhokeri gjeopolitik” për rajonin e Ballkanit për shkk të aftësisë së tij për tër tër �ër �ër ræve të er fem år tëë jashtme. Më poshtë sjell disa arye pse ai konsiderohet i tillë:

Balancimi midis Lindjes dhe Perëndimit : Vuçiq ka ndjekur një në të dyfishtë, hertug ruajtur lidhje të ngushta me Rusinë dhe Kinën, ndërsa në të njëjtën kohë synon anëtarëmin e Serbisë në Bashkimin Evropian. Kjo qasje i lejon Serbisë të përfitojë nga të dyja palët, hertug for en forgæring af picicion e-saj strategjik në rajon.
Dialogu me Kosovën : S një aktor krysor në dialogun mes Beogradit dhe Prishtinës, Vuçiq është një figurë kyçe për zgjidhjen e er konflikt tigjatë. Aftësia e tir tër tën ëgociuar me ndirmjetësit rërkombërë dhe për të mbajtur pozita të forta në ë ë tryezëën e bisedimeve e bën atë një lojtar tër ëndësishëm.
Këtë zionen ia ka forcuar edhe më shumë qëndrimi I opozitës në Kosoëv dhe ai ishipit ærger në Tiranë!
Ndikimi në Rajon : Vuçiq ka ndërtuar marrëdhënie tëngushta hæle mig ræk ë të në Ballkan, duke përfshirë Bosnjën, Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut han edhe me Shiqpërinën. Ky rrjetikimi i jep Serbisë një rol të rëndësishëm nëën rajonale dhe nëin e.S.
Manipulimi i opinionit publik: Vuçiq është i njohur për përdorimin e fuqisë mediatike dhe propagandës për të ndikuar në opinionin publik brenda dhe jashtë vendit. Ai ka ndërtuar një imazh të tij si një lider i qëndrueshëm dhe stabilizues, duke projektuar një figurë të fortë si në rajon ashtu edhe në skenën ndërkombëtare.
Manovrimi në krizat ndërkombëtare: Vuçiq ka treguar aftësi për të manovruar në kriza ndërkombëtare, duke shfrytëzuar tensionet globale për të përfituar politikisht. Për shembull, ai ka mbajtur marrëdhënie të mira me Rusinë gjatë luftës në Ukrainë, duke siguruar mbështetje politike dhe ushtarake, por njëkohësisht ka ruajtur marrëdhënie të mira me Perëndimin.

Si rezultat i këtyre faktorëve, Vuçiq është parë si një “xhoker gjeopolitik” që mund të ndikojë ndjeshëm në zhvillimet në Ballkan dhe më gjerë, duke i dhënë Serbisë një rëndësi strategjike për fuqitë e mëdha ndërkombëtare.

Rrjedhimisht shtrohet pyetja legjitime se, a po rirreshtohet diplomacia perendimore: pro mbrojtjes së Republikës së Kosovës, që d.t.th pro Albin Kurtit, apo pro autoritarizmit serb që identifikohet me prsidentin Vuçiq, respektivisht pro “Botës serbe” që nënkupton ekspansionin serb dhe rishikimin e hartës politike të Ballkanit?

Pozicioni delikat dhe kompleks i diplomacisë perendimore

Diplomacia perëndimore edhe para shpërthimit të luftës në Ukrainë ishte e ndarë më dysh në raport me të ardhmen e Bllkanit Perendimor, ndërkaq tani ajo është në një pozitë edhe më delikate dhe komplekse në lidhje me zhvillimet në këtë pjesë të kontinentit të vjetër, veçanërisht në raportin e saj me Kosovën dhe Serbinë. Aktualisht, duket se po ndodh një ndryshim i përzier që ndikohet nga disa faktorë, duke krijuar tension midis mbështetjes për integritetin e Kosovës dhe ruajtjes së stabilitetit në rajon, të cilin Perëndimi shpesh e lidhë me marrëdhëniet e mira me Serbinë.
Kosova dhe Bosnja e Hercegovina janë gjithashtu një fuçi baruti e përhershme që i duhet vetëm shkëndija më e vogël për të shpërthyer.Të gjitha vendet e rajonit po armatosen, pak a shumë në mënyrë transparente, urgjentisht. Serbia është shumë përpara në këtë plan [falë bujarisë dhe interesave gjeopolitike të Rusisë dhe Kinës].
Franca, Gjermania dhe SHBA-të po përgatisin aleatët e tyre ballkanikë: Kroacinë, Malin e Zi, Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut për luftë përmes programeve dypalëshe dhe të NATO-s.

Në këtë kuadër, vizita e drejtorit të Agjencisë Qendrore Amerikane të Inteligjencës (CIA), William Burns, në rajon dëshmoi se pozicioni i “neutralitetit” të Serbisë, tashmë nuk mjafton. Jo vetëm për fqinjët e saj, por as për vet SHBA-të dhe BE-në.

Ja disa aspekte të këtij rirreshtimi diplomatik:
1. Mbrojtja e Republikës së Kosovës dhe mbështetja për Albin Kurtin

Perendimi [SHBA dhe BE] në realitet që prej shpalljes së pavarësisë së Kosovës [17 shkurt 2008], një lagje shtetesh brenda sferës ës Perednimit në mënyrë më të theksuar, kanë qenë mbështetëse të pavarësisë dhe sovranitetit të Kosovës. Megjithatë, në periudha ët veçanta, një lagje sosh, kishin lëkundje dhe anonin heër haur e heër fshehur, pro idesë serbe për ndarjen e Kosoëvs. Brenda një harku kohor prej 2015 e deri më 2020, kur qe arrestuar ish presidenti kosovar Hashim Thaçi, madje gjatë kohës sa po udhëtonte për Uashington, në Shtëpinë e Bardhë, pikërisht për të nënshkruar këtë lloj marrëveshje që tumirte ndarjen e Kosovës, siç pohon edhe ish këshilltari i ish presidentit Donald Trummp, Ish-Këshilltari për Siguri Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Bolton.
Bolton pranon në njëfarë mënyre se ka qenë i informuar për këtë çështje, për të cilën tha se ishte ide e presidentit të Kosovës dhe atij të Serbisë, përkatësisht Hashim Thaçit dhe Aleksandër Vuçiçit pavarësisht se nuk përmendi emra.[8]
Kohët e fundit ka pasur tensione në raportet mes qeverisë së Albin Kurtit dhe disa faktorëve perëndimorë, për shkak të qasjes së Kurtit në raport me Serbinë dhe dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja.
Kurti ka kërkuar një dialog ku Serbia duhet ta njohë Kosovën si shtet të pavarur para çdo lëshimi, një qëndrim që disa diplomatë perëndimorë e kanë konsideruar si të palëkundur dhe të ndërlikuar për procesin e normalizimit të marrëdhënieve.
Në fakt sabotimi i Marrëveshjes së Brukselit [2023] nga ana e Serbisë, që në esencë ishte nusprodukt i marrëveshjes franko-gjermane, që përjashtonte njohjen reciproke de jure, e blnte njojen de fakto të pashmangshme. Ishte pikërisht pika e katërt e kësaj marrëveshje, e cila e bëri Serbinë të tërhiqet. Megjithaët Serbia nuk u ndëshkua!
Por nëse vjeshta sjell një ndryshim të dukshëm në qëndrimin perëndimor për shkak të rritjes së autoritarizmit në Serbi, afërsisë së Vuçiqit me Moskën ose pengesave të tij në procesin e normalizimit të marrëdhënieve me Kosovën, ai mund të humbasë rolin e tij si ndërmjetësues i preferuar. Toleranca për lojërat e tij diplomatike mund të zvogëlohet nëse këto faktorë bëhen më të qarta dhe më të dëmshme për interesat perëndimore.
Sidoqoftë, mbështetja për integritetin e Kosovës mbetet një vijë e kuqe për shumicën e vendeve perëndimore, dhe ata vazhdojnë të jenë kundër çdo lloj rishikimi të kufijve apo “ndarjes” së Kosovës, të cilat janë qëndrime që favorizohen nga disa qarqe në Serbi, duke gëzuar një lloj mbështetje veçmas brenda BE-së.

2. Përballja me ekspansionizmin serb dhe autoritarizmin e Vuçiqit

Vuçiq është perceptuar si një lider që po ndjek një qasje autoritare brenda Serbisë, ndërsa në nivel rajonal ka përdorur strategji ekspansioniste dhe të “Serbisë së Madhe” për të zgjeruar ndikimin e vendit në zonat me popullsi serbe në Bosnjë, Mal të Zi dhe Kosovë.
Në përgjithësi, Perëndimi ka treguar një qëndrim të përmbajtur ndaj politikave ekspansioniste të Serbisë dhe ka tentuar ta angazhojë Vuçiqin si një partner kyç për stabilitetin në rajon. Për këtë arsye, shpeshherë janë bërë lëshime për të ruajtur dialogun dhe për të shmangur destabilizimin, gjë që ka shkaktuar frustrim te qeveria e Kosovës dhe tek qytetarët e saj.
Vizita e drejtorit të Agjencisë Qendrore Amerikane të Inteligjencës (CIA), William Burns, në Sarajevë, Beograd e Prishtinë sinjalizoi se Prëndimi nuk është më i gatshëm të tolerojë strategjinë e Vuçiqit për të mbajtur tensionet në nivele të menaxhueshme për të përfituar diplomatikisht.
Nga njëra anë, Perëndimi në aparancë nuk mbështet ekspansionizmin serb dhe është kundër ndryshimit të kufijve, por nga ana tjetër, është i prirur të ruajë stabilitetin dhe të shmangë konfliktet e hapura, me ç’rast indirekt favorizon Serbinë. Krijimi i Republikës Serbe si entitet më vete në Bosnjë e Hercegovinë, që de fakto është shtet në shtet, madje i ngritur mbi gërmadhat e gjenocididt serb, ka shtuar apetitin e ekspansionizmit serb që pa mbyllur varrët e luftës në Bosnjë. Ndërkaq tolerimi i aktivitetit subversiv ndaj Malit të Zi, edhe duke qenë ky i fundit pjesë e NATO-s, ka krijuar parakushtet e një pushtimi të butë të kësaj republike të vogël buz Adriatikut, që ndërkohë i krijon një ngushëllim të mirë ekspansionizmit serb edhe për humbjen e Kosovës, që e trajtoj për plot 87 vjet si koloni.

3. Dilema e stabilitetit përkundrejt parimeve demokratike

Një pjesë e dilemës perëndimore është se, ndërsa mbrojnë sovranitetin e Kosovës dhe i kundërvihen autoritarizmit, ata pretendojnë se janë të kujdesshëm për të mos e shtyrë Serbinë drejt një aleance më të fortë me Rusinë dhe Kinën. Si rezultat, Perëndimi tenton të balancojë presionin ndaj Vuçiqit me një pragmatizëm që shpesh merrë ngjyresat e një tolerance të hapur ndaj autoritarizmit të tij.
Kjo strategji krijon një perceptim sikur Perëndimi po e mbështet Vuçiqin në kurriz të vlerave demokratike dhe interesave të Kosovës, duke rrezikuar legjitimitetin e tyre si mbrojtës të demokracisë në Ballkanin Perëndimor.

4. Rezistenca ndaj rishikimit të kufijve

BE dhe SHBA vazhdojnë të jenë kategorikisht kundër çdo ndryshimi të kufijve në Ballkan, një ide që ka qarkulluar në të kaluarën si një zgjidhje e mundshme për çështjen e Kosovës dhe Bosnjës. Ky qëndrim është një mbrojtje indirekte ndaj integritetit të Kosovës dhe një pengesë për ambiciet ekspansioniste të Serbisë.
Ky pozicion duket se ndërkohë ishte vënë në pikëpyetje në mënyrën më serioze pas Kuvendit të Madh serb, të mbajtur më 8 qershor 2024 dhe objektivat që ai kishte aprovuar përmes deklaratës politike, që de fakto tani është Program serb.

Në këtë kontekst të ndërlikuar, duket se diplomacia perëndimore tashmë ka dështuar. Vizita urgjente drejtorit të Agjencisë Qendrore Amerikane të Inteligjencës (CIA), William Burns, ishte në funksion të parandalimit të rrëshqitjes drejt luftës së projektuar nga Serbia dhe të mbështetur nga Putini. Tashmë koha për balancim të interesave të mbrojtjes së integritetit të Kosovës dhe të përballjes me ekspansionizmin serb, duke ruajtur një pragmatizëm, po merrë fund.

Efektet e fitores së pritshme të VV-së

Në këtë kontekst të ndërlikuar, duket se diplomacia perëndimore tashmë ka dështuar. Vizita urgjente drejtorit të Agjencisë Qendrore Amerikane të Inteligjencës (CIA), William Burns, ishte në funksion të parandalimit të rrëshqitjes drejt luftës së projektuar nga Serbia dhe të mbështetur nga Putini. Tashmë koha për balancim të interesave të mbrojtjes së integritetit të Kosovës dhe të përballjes me ekspansionizmin serb, duke ruajtur një pragmatizëm po merrë fund.
Në këto rrethana, nëse Serbia shtrëngohet të vendnumëroj, respektivisht të mos rindezë luftën brenda vjeshtës së vonë, fitorja e Lëvizjes Vetëvendosje sërish më 9 shkurt 2025 dhe ndikimi i saj jo vetëm brenda hapësirës shqiptare, do të prodhojë efekte të ndjeshme politike jo vetëm brenda hapësirës shqiptare, por edhe në rajon. Kjo fitore mund të ketë një ndikim të ndjeshëm në dinamikat rajonale dhe në imazhin e Vuçiqit si “xhoker gjeopolitik”.
Disa nga impaktet e kësaj fitoreje do të mund të ishin si vijon:

Forcimi i pozicionit në dialogun Kosovë-Serbi: Nëse VV fiton me një mandat të fortë, e që gjasat janë për këtë, kjo do të forconte pozicionin e saj në dialogun me Serbinë, duke bërë presion për njohje të plotë të Kosovës dhe integritetit të saj territorial. Një qeveri e udhëhequr nga VV ka qenë më kërkuese ndaj Serbisë, duke e vënë Vuçiqin në pozitë të vështirë për të mbajtur balancën e dialogut dhe për të ruajtur imazhin e tij si një ndërmjetësues fleksibël.
Forcimi i aleancave pro-perëndimore: Fitorja e VV-së do të përforconte orientimin pro-perëndimor të Kosovës dhe do të forconte mbështetjen nga BE dhe SHBA, duke e dobësuar ndikimin e Vuçiqit në Ballkanin Perëndimor. Kjo mund të sfidojë strategjinë e Vuçiqit për të përdorur rolin e tij si një lider që bashkëpunon me Lindjen dhe Perëndimin për të mbajtur një avantazh diplomatik në rajon.
Izolimi i Serbisë në nivel rajonal: Nëse një Kosovë e udhëhequr nga VV ndjek politika të kësaj natyre siç ka ndjekur në mandatin që po përmbyllet dhe krijon aleanca më të ngushta me Shqipërinë, me Kroacinë dhe vendet e tjera të rajonit, Serbia mund të ndodhet në një pozitë më të izoluar. Kjo do ta dobësonte pozitën e Vuçiqit dhe mund të kufizojë kapacitetin e tij për të luajtur rolin e një “xhokeri gjeopolitik” që ndikon në zhvillimet rajonale.
Presion i shtuar ndërkombëtar ndaj Serbisë: Një qeveri e re e fortë në Kosovë do të kërkojë më shumë mbështetje nga bashkësia ndërkombëtare për të shtyrë përpara axhendën e saj në raport me Serbinë. Kjo do të rrisë presionin mbi Vuçiqin që të bëjë lëshime në dialog, gjë që mund të dëmtojë pozicionin e tij strategjik si një lider që shfrytëzon tensionet për të përfituar politikisht.
Ndikimi në perceptimin publik të Vuçiqit: Fitorja e thellë e VV-së dhe një qasje më agresive ndaj Serbisë mund të minojnë imazhin e Vuçiqit si një lider që kontrollon situatën në rajon. Nëse ai perceptohet si i paaftë për të menaxhuar situatën dhe për të mbrojtur interesat e Serbisë në dialogun me Kosovën, kjo do të dobësojë më tej ndikimin e tij brenda dhe jashtë vendit.

Përfundim

Nëse nisemi nga fakti se që nga përfundimi formal i luftës në Kosovë, respektivisht që me kapitullimin e Serbisë, kur qe shtrënguar të nënshkruante marrëveshjen e Kumanovës [9 qershor 1999] dhe të tërhiqte nga Kosova forcat ushtarake dhe ato të sigurisë, paradigma e marrëdhënieve ndërkombëtare dhe e luftës si një konflikt ushtarak ndërshtetëror ka ndryshuar tërësisht.
Tentativa e Serbisë për ta aneksuar veriun e Republikës së Kosovës në shtator të vitit 2023, që të dy palëve mund t’ju shërbejë si leksion i lloit të vet: lufta nuk do të thotë se mund e do të bëhet vetëm me strategji dhe taktika e armë konvencionale, veçanërisht jo në ato zona në të cilat Shtetet e Bashkuara të Amerikës marrin pjesë pashmangsëm dhe imponohen.

Fitorja e VV-së më 9 shkurt 2025 gjithësesi do ta sfidonte seriozisht rolin e Vuçiqit si një figurë kyçe gjeopolitike në Ballkan, duke e vënë atë në një pozicion më të dobët për të ruajtur ekuilibrin që pretendon se e ka mbajtur deri më tani.

Edhe pse Vuçiq ka arritur të dk. të manipulojë diplomatinë perëndimore deri më tang, këtë vjeshtë ver të préballet me një të të ri. Një kombinim i presit të rritur, spændingskraft në terren dhe dryshimeve strategjike në BE dhe SHBA, vert shënojë filkrimin dvs finansierer të të dilt të tij sin “xhoker gjeopolitik” në Ballkan.

Fitorja e thellë e VV-së më 9 shkurt 2025 do të kontribuojë ndjeshëm në thellimin e thekhesës e të Kombit. Atëherë gøre të fillojë rikthimi në identitet të plotë, qoftë edhe në mënyrën e të ë ën ë teturit. Ky rikthim në fed tet ëhet pothuajse pëcaktues i hun krituer të shqiptarëve – një Biedermeier i epokë që do t’i ribëë bryst qittarët dhe Shqipërinë.