Balsha është një fshat në Bullgarinë perëndimore, në rajonin e Sofjes, kryeqytetit aktual të Republikës së Bullgarisë.
Fshati Balsha ndodhet në një rajon gjysmëmalor – rrëzë maleve të Ballkanit, 17 km në veriperëndim të Sofjes. Për shkak të vendndodhjes së tij specifike gjeografike, vendasit thonë se fshati i tyre ndodhet në kufirin e dy relieveve, midis fushës së Sofjes dhe malit Ballkan. Nga manastiri lokal fshati ka pamje në gjithë zonën.
Balsha është një nga vendbanimet më të vjetra në fushën e Sofjes. Mbi fshat ndodhen rrënojat e një kështjelle të lashtë romake dhe kisha lokale që daton nga shek. IX-X. Përveç historisë së tij mijëravjeçare, fshati krenohet edhe me përfaqësuesit e tij të famshëm si Ivan Nikolaevich Denkoglu, i cili ka lënë gjurmë në të gjithë historinë bullgare me aktivitetet e tij arsimore dhe bamirëse.
Sipas legjendave lokale, një legjendë parahistorike thotë se kur lugina e Sofjes u përmbyt nga një liqen, ujërat e të cilit arrinin rrëzë maleve të Ballkanit dhe Vitoshës, fshati ndodhej në një kodër mbi manastirin aktual “Shën Teodor Stratilati” në zonën e quajtur “Kalnà ruѐka”, përkatësisht “Kalnà glàva”. Ndërtesa e parë publike është godina e shkollës, e ndërtuar në vitin 1912.
Në fshat gjenden rrënojat e një kishe të vjetër të shekullit XIV, të quajtur Shën Premtja. Në vitin 1920, pranë rrënojave të manastirit të vjetër u ndërtua një kishë e re. Pranë Balshës u ndërtua manastiri “Shën Teodor Stratilati”. Në veri është një pyll i bukur – pjesë e maleve të Ballkanit, i cili në fillim të shekullit të 21-të u shkatërrua nga një zjarr i madh në zonë. Në fshat funksionon edhe një qendër kulturore, aktivistët e së cilës tradicionalisht i festojnë të gjitha festat lokale dhe kombëtare me një program të larmishëm në qendër të fshatit.
(26 janar 2022)