– Kryeredaktor i Portalit Drini
___
Në një kohë kur gazetaria në Kosovë po ngulfatet nën peshën e autocensurës, militantizmit partiak dhe heshtjes së stisur që i ngjan një varri të freskët kolektiv, libri “Intervistë me vetveten” i Bajram Kabashit vjen si një akt rebelimi, një dokument i fuqishëm autobiografik dhe një dëshmi e pakontestueshme e një profesioni që dikur kishte moral, guxim dhe mision.
Ky libër nuk është për t’u lexuar në kafene. Është për t’u lexuar në errësirën freskuese të bibliotekes private, kur zëri i ndërgjegjes troket në mendjen e atyre gazetarëve që janë shndërruar në noter të çdo pushteti. Bajram Kabashi nuk ka shkruar për të mbushur raftet e bibliotekave. Ai ka shkruar për të çliruar mendjet. Dhe ka shkruar siç rrallëkush guxon në këtë kohë: pa frikë, pa përkulje, pa kalkulim.
Ai nuk interviston veten për ta lavdëruar. Por për ta shpërfaqur – me plagë, me vuajtje dhe me peshën e së vërtetës së ndaluar. Kabashi rrëfen, siç rrëfejnë ata që nuk kanë më asgjë për të humbur – por që kanë gjithçka për të thënë.
Një gazetari që nuk u shit – por që e pagoi shtrenjtë të vërtetën
Në faqet e këtij libri, nuk gjejmë anekdota të lezetshme apo narracione të buta për karrierë. Gjejmë përndjekje nga UDB-ja, ndjekje nga “shërbimet tona”, shpifje, kërcënime dhe tentativa për izolim të plotë. Ai flet për infiltrimin e gazetarisë antikombëtare nga strukturat e errëta, për kalimin nga gazetaria informative në gazetari dezinformuese, për shndërrimin e shumë redaksive në seksione marketingu të oligarkëve apo në përkthyes të interesave të huaja.
Kabashi shkruan me një stil të thatë dhe të çiltër – të ngjashëm me stilin e dëshmitarit para gjykatës së historisë. Dhe në këtë gjykatë, ai nuk kërkon dëmshpërblim për dhimbjen personale, por jep prova për një krim shumë më të madh: për vrasjen graduale të gazetarisë së vërtetë në Kosovë.
Gazetari si martir i modernitetit shqiptar
Në një kohë kur fjala e lirë vlerësohet me klikime dhe lajmet montohen për të mos i prishur rehatinë askujt, Kabashi është anakronik. Dhe pikërisht për këtë është i domosdoshëm. Ai është pasardhës i atyre që Noli i quante “luftëtarë të heshtur”, sepse nuk e ngjyrosnin fjalën për t’ia bërë qejfin liderëve, por gdhendnin atë për ta kthyer në gur themeli të një kulture të re të së vërtetës.
Ky libër është një akt-akuze ndaj gjithë atyre që sot mbajnë mikrofonin si skeptër dhe heshtin si shërbëtorë. Ai e denoncon transformimin e gazetarisë në një estradë banale, ku servilizmi paguhet më shumë se sakrifica. Dhe këtë e bën me fakte, me përjetime, me histori të konkretizuara, që nuk janë trillime, por pjesë e dosjeve që askush nuk guxon t’i hapë.
Kundër islamizimit kulturor dhe propagandës gllabëruese
Kabashi nuk hesht as kur flet për rrezikun që i kanoset shoqërisë shqiptare nga propagandat religjioze, të financuara nga qendra të huaja që synojnë të zhbëjnë strukturën laike dhe kombëtare të shqiptarëve. Ai e quan këtë një “islamizim antikombëtar”, dhe kjo është një nga temat më të nxehta dhe më të heshtura njëkohësisht në Kosovë.
Si themelues i portalit Drini në Norvegji, ai e ktheu mërgimin në një front të rezistencës mediatike. Në një kohë kur shumë mërgimtarë u shndërruan në donatorë të heshtjes, Kabashi krijoi një platformë ku fjala nuk frikësohej, por ndizej – për të ndriçuar rrugën në një errësirë që po zgjerohej çdo ditë më shumë.
Filozofia e rezistencës personale
Kabashi nuk shfaqet si hero, por si dëshmitar i mbijetuar. Ai nuk dramatizon, por rrëfen me gjakftohtësi dramat e një epoke të errët. Në thelb, ky libër është një filozofi e të mosnënshtruarit. Një dëshmi se njeriu mund të jetë vetëm kundër një sistemi të tërë – dhe prapë të jetë më i fuqishëm se ai, për sa kohë e mban lapsin si armë dhe ndërgjegjen si kështjellë.
Siç do të thoshte Albert Camus: “Të jesh i lirë, do të thotë të jesh i vetmuar. Por është një vetmi që i ngjan dinjitetit.”
Një sfidë për ne që mbetëm pas
Ky libër nuk është një epitaf për një karrierë. Është një sfidë për të gjithë ne që kemi mbetur në këtë vend dhe që ende e përdorim fjalën “gazetar” si mbulesë për indiferencën tonë. Është një mesazh për çdo të ri që beson se gazetaria është për të bërë emër, e jo për të mbajtur barrën e emrit të ndershëm.
Bajram Kabashi e ka shkruar këtë libër jo për të treguar se çfarë ka humbur, por për të na kujtuar se çfarë po humbasim të gjithë: një gazetari me moral, me drejtësi dhe me kurajo.
Fjala përfundimtare
“Intervistë me vetveten” është ndër ato libra që nuk mbyllen me një buzëqeshje – por me një nënqeshje të dhimbshme dhe një pyetje që rri pezull mbi kokat tona: A do të kemi më guxim ta shikojmë veten në pasqyrë, apo do ta mbyllim gojën për të mos dëgjuar të vërtetën që vjen nga brenda?
Në fund të ditës, nuk janë pushtetet që e shkatërrojnë një shoqëri – por heshtja e gazetarëve që hoqën dorë nga e vërteta për një vend në tryezën e mashtrimit.
Lirim Gashi Kryeredaktor i Portalit Drini
Qershor 2025
www.drini.us