Në peizazhin dinamik politik të Kosovës, ku tensionet dhe retorika shpesh arrijnë nivele të larta, shkëmbimi i fjalëve mes figurës së njohur intelektuale Rexhep Qosja dhe mediave të drejtuara nga figura kontraverse Berat Buzhala sjell një pasqyrë të qartë të gjendjes së diskursit publik në vend. Kjo analizë shpalos deklaratën fillestare të Qosjes, reagimin që pasoi nga Buzhala dhe implikimet më të gjera për mjedisin politik dhe mediatik të Kosovës.

Më 27 janar 2025, Rexhep Qosja, një figurë letrare dhe politike 89-vjeçare, njoftoi vendimin e tij për të votuar në zgjedhjet e ardhshme të shkurtit, duke thyer një pauzë 25-vjeçare. Deklarata e Qosjes1 shprehu mbështetjen për Lëvizjen Vetëvendosje të Albin Kurtit, duke dënuar njëkohësisht korrupsionin, nepotizmin dhe dekadencën shoqërore që ai ia atribuonte partive opozitare.

Argumentet kryesore të deklaratës së tij përfshinin:

Politikat transformuese të Vetëvendosjes, veçanërisht ato kundër korrupsionit.

Rikthimin e sovranitetit të Kosovës, sidomos në veri të vendit.

Nevojën për një të ardhme politike dinjitoze, demokratike dhe progresive.

Deklarata e Qosjes nuk ishte thjesht një mbështetje për qeverisjen e Kurtit, por një kritikë e ashpër ndaj dështimeve historike të politikës kosovare, veçanërisht nën drejtimin e opozitës. Duke e vendosur vendimin e tij në kontekstin e sakrificave të së kaluarës së Kosovës, ai synoi ta portretizojë votën e tij si një detyrim moral dhe qytetar.

Reagimi nga Berat Buzhala, themelues i mediave Nacionale dhe një figurë polarizuese në peizazhin mediatik dhe politik të Kosovës, ishte i menjëhershëm dhe ofendues. Përmes një sërë postimesh dhe një artikulli anonim, Buzhala nisi një sulm të ashpër personal dhe (jo)profesional ndaj Qosjes, duke përdorur gjuhë të ashpër dhe akuza të pabazuara.

Pikat kryesore të reagimit të tij përfshinin:

Sulme Personale dhe Fyerje Karakteri:

Buzhala e quajti Qosjen “shërbëtor të regjimit jugosllav” dhe e akuzoi për oportunizëm gjatë epokës së Titos.

Ai pretendoi se Qosja kishte përfituar materialisht nga elitat politike të Kosovës, përfshirë një pagesë prej 200,000 eurosh nga Hashim Thaçi.

Diskreditimi i Trashëgimisë Letrare:

Buzhala e cilësoi letërsinë e Qosjes si të dobët dhe pa vlerë ndërkombëtare, duke e përshkruar si “mediokër”.

Rikthimi i Kritikave të Vjetra ndaj Vetëvendosjes:

Përmes Nacionale2, Buzhala riktheu kritikat e Qosjes ndaj Vetëvendosjes në vitin 2012, duke e paraqitur mbështetjen aktuale për Albin Kurtin si hipokrite.

Përdorimi i Medias për Eskalim:

Nacionale publikoi një artikull që i jepte zë sulmeve të Buzhalës, pa një autor të identifikuar, duke ngritur shqetësime për mungesën e llogaridhënies.

Përshkrimi: Këto janë screenshot-e nga muri i Facebook-ut të Berat Buzhalës, të postuara më 27 janar 2025. Në postimin e parë, Buzhala sulmon ashpër figurën e njohur akademike dhe letrare Rexhep Qosja, duke e quajtur “një copë muti” si karakter dhe si shkrimtar. Ai e akuzon për servilizëm ndaj regjimit të Titos, përfshirjen në korrupsion dhe për oportunizëm politik. Në postimin e dytë, të bërë dy orë më vonë, Buzhala vazhdon retorikën e tij të ashpër ndaj Qosjes, duke e cilësuar atë si një shkrimtar mediokër dhe një politikan të poshtër. Ai pretendon se Qosja ka qenë një “shkrimtar i promovuar nga Jugosllavia” dhe e akuzon për qëndrime të diskutueshme politike gjatë trazirave në Shqipëri në vitin 1997.
Përshkrimi: Këto janë screenshot-e nga muri i Facebook-ut të Berat Buzhalës, të postuara më 27 janar 2025. Në postimin e parë, Buzhala sulmon ashpër figurën e njohur akademike dhe letrare Rexhep Qosja, duke e quajtur “një copë muti” si karakter dhe si shkrimtar. Ai e akuzon për servilizëm ndaj regjimit të Titos, përfshirjen në korrupsion dhe për oportunizëm politik. Në postimin e dytë, të bërë dy orë më vonë, Buzhala vazhdon retorikën e tij të ashpër ndaj Qosjes, duke e cilësuar atë si një shkrimtar mediokër dhe një politikan të poshtër. Ai pretendon se Qosja ka qenë një “shkrimtar i promovuar nga Jugosllavia” dhe e akuzon për qëndrime të diskutueshme politike gjatë trazirave në Shqipëri në vitin 1997.
Përshkrimi: Këto janë screenshot-e nga muri i Facebook-ut të Berat Buzhalës, të postuara më 27 janar 2025. Në postimin e parë, Buzhala sulmon ashpër figurën e njohur akademike dhe letrare Rexhep Qosja, duke e quajtur “një copë muti” si karakter dhe si shkrimtar. Ai e akuzon për servilizëm ndaj regjimit të Titos, përfshirjen në korrupsion dhe për oportunizëm politik. Në postimin e dytë, të bërë dy orë më vonë, Buzhala vazhdon retorikën e tij të ashpër ndaj Qosjes, duke e cilësuar atë si një shkrimtar mediokër dhe një politikan të poshtër. Ai pretendon se Qosja ka qenë një “shkrimtar i promovuar nga Jugosllavia” dhe e akuzon për qëndrime të diskutueshme politike gjatë trazirave në Shqipëri në vitin 1997.
Gjuha e përdorur në këto postime është jashtëzakonisht agresive dhe e paprecedentë në diskursin publik kosovar, duke nxitur një debat të gjerë në opinionin publik mbi rolin e mediave dhe përgjegjësinë etike të figurave publike në formësimin e narrativave politike.

Berat Buzhala sulmon ashpër Rexhep Qosjen me fyerje dhe akuza politike3.

Një retorikë e egër: Buzhala vazhdon diskreditimin e Qosjes me gjuhë vulgare4.

Narrativa Konkurruese dhe Implikimet e Tyre
Rexhep Qosja: Një Qëndrim Moral apo Partizani Politike?
Deklarata e Qosjes mund të interpretohet si një qëndrim parimor kundër korrupsionit sistemik që ka pllakosur Kosovën për dy dekada. Duke u rreshtuar me Albin Kurtin, ai pozicionohet si mbështetës i reformave dhe qeverisjes morale. Megjithatë, kritikët mund të argumentojnë se mbështetja e tij publike, veçanërisht duke pasur parasysh kritikat e tij të mëparshme ndaj Vetëvendosjes, reflekton një ndryshim selektiv dhe të motivuar politikisht. Pavarësisht kësaj, autoriteti i Qosjes si intelektual i shquar i jep peshë argumenteve të tij, të cilat rezonojnë me ata që janë të zhgënjyer nga dështimet e thella politike të Kosovës.

Megjithatë, e drejta për të ndryshuar mendim është një aspekt themelor i evolucionit intelektual dhe politik. Individët, përfshirë figurat publike si Qosja, kanë të drejtën të rishikojnë dhe të përshtatin bindjet e tyre bazuar në fakte të reja, përvoja të ndryshme dhe ndryshime në rrethanat politike. Në një shoqëri demokratike, ndryshimi i qëndrimit nuk duhet parë si një dobësi apo hipokrizi, por si një shenjë e reflektimit të thellë dhe e një përkushtimi ndaj së vërtetës. Historia është plot me liderë dhe intelektualë që kanë rishikuar dhe korrigjuar qëndrimet e tyre, duke e çuar përpara debatin publik dhe zhvillimin shoqëror. Në këtë kontekst, vendimi i Qosjes për të mbështetur Vetëvendosjen mund të shihet jo si një ndryshim oportunist, por si një akt i natyrshëm i një mendimtari që vazhdon të analizojë dhe të përshtatë qëndrimet e tij me realitetin e ri politik.

Berat Buzhala: Mbrojtës i Pluralizmit apo Përhapës i Polarizimit?
Reagimi i Buzhalës ilustron një problem më të gjerë në peizazhin mediatik të Kosovës: përdorimin e sulmeve personale dhe retorikës senzacionaliste për të delegjitimuar zërat kundërshtarë. Reagimet e tij, të karakterizuara nga vulgariteti dhe argumentet ad hominem, minojnë pretendimet e tij për integritet gazetaresk.

Disa aspekte të veprimeve të tij meritojnë shqyrtim:

Mangësi Etike:

Publikimi anonim në Nacionale tregon një mungesë të qartë të llogaridhënies, një temë e përsëritur në praktikat mediatike të Buzhalës.

Shfrytëzimi i Akuzave të Vjetra:

Duke rikthyer kritikat e Qosjes ndaj Vetëvendosjes, Buzhala tentoi ta paraqiste mbështetjen e tij aktuale si të pasinqertë, duke injoruar evolucionin e qëndrimeve të Vetëvendosjes dhe të Qosjes ndër vite.

Lidhjet e Buzhalës me elitat politike dhe figurat e implikuara në krim të organizuar dhe korrupsion, si Sami Lushtaku dhe Zvonko Veselinovic, sugjerojnë se sulmet e tij ndaj Qosjes janë më tepër në shërbim të axhendave specifike politike sesa të parimeve.

Postimet e Berat Buzhalës dhe artikulli i Nacionale përbëjnë shkelje të drejtpërdrejta të Ligjit Civil Kundër Shpifjes dhe Fyerjes5 të Republikës së Kosovës, duke shkelur Nenet 36, 57, 68, 79, 14 – 1510 dhe 1611. Akuza të pabazuara, përdorimi i një gjuhe të rëndë fyese dhe përhapja e informacionit pa prova, veçanërisht në një media me ndikim, janë kundër standardeve ligjore dhe etike të lirisë së shprehjes.

Në një demokraci, kritika e figurave publike është e lejueshme dhe e nevojshme, por nuk mund të arsyetohet shpifja dhe fyerja e drejtpërdrejtë. Ky rast ngre shqetësime serioze për gjendjen e gazetarisë dhe etikës mediatike në Kosovë, si dhe për përdorimin e mediave si mjete për sulme personale dhe diskreditim politik. Nëse ky rast shkon në gjykatë, Berat Buzhala dhe Nacionale do të mund të përballeshin me pasoja ligjore për dëmtimin e reputacionit të një personi publik, duke përfshirë edhe kompensim financiar për dëmin moral të shkaktuar.

Veprimet e Buzhalës theksojnë një trend shqetësues në mjedisin mediatik të Kosovës: dryshkun e etikës gazetareske dhe ndikimin gjithnjë në rritje të mediave partizane. Media si Nacionale, nën drejtimin e tij, i japin prioritet senzacionalizmit dhe anësisë politike mbi raportimin faktik, duke kompromentuar aftësinë e publikut për të marrë vendime të informuara demokratike.

Ashpërsia e reagimit të Buzhalës reflekton natyrën e polarizuar të politikës kosovare. Rreshtimi i tij me elitat e konsoliduara politike bie në kontrast të fortë me thirrjen e Qosjes për reforma, duke pasqyruar ndarjen e thellë midis Vetëvendosjes dhe opozitës. Ky polarizim rrezikon të errësojë debatet mbi politikat thelbësore dhe të largojë qytetarët nga përfshirja domethënëse në procesin demokratik të Kosovës.

Shkëmbimi publik midis Rexhep Qosjes dhe Berat Buzhalës tejkalon grindjet personale, duke simbolizuar një betejë më të gjerë për integritetin politik dhe mediatik të Kosovës. Thirrja parimore e Qosjes për reforma dhe qeverisje etike qëndron në kontrast të fortë me taktikat e Buzhalës për shpërqendrim, senzacionalizëm dhe sulme personale. Ndërsa Kosova i afrohet një momenti zgjedhor vendimtar, këto narrativa konkurruese nënvizojnë nevojën urgjente për një peizazh mediatik që vë përparësi të vërtetën dhe llogaridhënien mbi partizanizmin dhe propagandën.

Në fund, qytetarët e Kosovës duhet të lundrojnë në këtë diskurs të fragmentuar për të përcaktuar rrugën e vendit, një rrugë të rrënjosur në vlera demokratike, transparencë dhe progres kolektiv. A do të rreshtohen me vizionin e Qosjes për një Kosovë të reformuar apo do të bien pre e retorikës përçarëse të Buzhalës? Këto zgjedhje, mbase do të formësojnë trajektoren e vendit për shumë vite që do të vijnë.